Süleymaniye Yenileme Projesi

Süleymaniye Dünya Miras Alanı (DMA) Bozdoğan Kemeri Caddesi'nden başlayan proje alanı Kirazlı Mescit Sokak üzerinden devam ederek, önemli bir tarihi miras olan Süleymaniye Medreseleri'nde son bulur. Bu önemli aks, geçmişin izlerini taşıyan ve bölgenin tarihine ışık tutan mimari yapıları içermektedir. Süleymaniye Yenileme Proje Alanı, tarih, kültür ve mimarinin uyum içinde bir araya geldiği kilit bir konumda yer almaktadır.

Proje alanımız ise İstanbul’un tarihi ve kültürel değerlerinin miras niteliğinde bugüne ulaşabilmiş nadide eserlerinden Süleymaniye Cami'nin kuzeybatı cephesine komşu Tabhane, ve İmarethane yapısının karşısında yer alır 509-510 Adayı kapsamaktadır.

Proje, ada ve parsel sınırlarını koruyup, eski sokak ve hava fotoğraflarını belgeler olarak kabul ederek bölgenin eski dokusunu yeniden canlandırma amacını taşımaktadır. Projenin odak noktası, mevcut tescilli yapıların özgün özelliklerine sadık kalarak restore edilmesi, eski fotoğraflarda var olan ancak günümüzde kaybolmuş nitelikli yapıların rekonstrüksiyon yorumları ile canlandırılması, ayrıca eski fotoğraflarda yer almayan yapıların bölgedeki yapı karakterine uygun, tescilli yapıların kapı ve pencere oranları kullanılarak çağdaş mimari teknolojilerle uyumlu bir şekilde yeniden yorumlanmasıdır. Tasarımda İBB Süleymaniye Raporunda yer alan yeni yapı yaklaşım stratejilerine uygun olarak, mevcut mekânsal oluşuma saygılı, ölçek ve parsel boyutuna dikkat eden bir yol izlenmiştir. Ayrıca yeni yapıların taklitten uzak olması, kendi zamanlarına sadık ve bölgenin algısına, ruhuna uyumlu olması amaçlanmıştır.

Süleymaniye, İstanbul’un önemli tarihi miraslarındandır. Tarihi dokunun korunarak bugünün yaşantısıyla buluşturulması projenin temel stratejilerinden biridir. Tescilli yapılar ve rekonstrüksiyon olarak yeniden ayağa kaldırılacak yapıların özgün konut işlevleri korunacaktır.

 Çağdaş yorumlu yapılar ise İBB Süleymaniye Raporunda açıklanan karar doğrultusunda zemin ticaret üstü katlar konut fonksiyonlu olacak şekilde veya müstakil konut olarak planlanmıştır. Strateji raporunda belirtildiği üzere çağdaş yapıların tekrar ve taklitten uzak olmasına özen gösterilmekle birlikte, topoğrafya ve sokakla kurduğu ilişki üzerine de ayrıca çalışılmış olup, kullanım kolaylığı açısından sokak kotunun tutulması amaçlanmıştır. Yapıların farklı yüksekliklerde oluşu, korunan büyük bahçeler, sağır bahçe duvarları gibi öğelerle orijinal dokunun devamlılığı sağlanmıştır.

Tescilli ve rekonstrüksiyon yapıların etkili bir şekilde vurgulanabilmesi için, yeni inşa edilecek yapıların sade bir tasarıma sahip olması tercih edilmiştir. Projeye komşu konumda bulunan Süleymaniye medreselerinin silüetini koruma ve onları ön plana çıkarma amacıyla, yeni yapıların tasarımında özenle yalın bir karakter tercih edilmiş ve medreselerin mimari önemine saygı gösterilmiştir. Bu çerçevede, medrese binalarının önemli bir mimari vurguya sahip olması sağlanarak, projenin bütünsel estetik dengesi korunmuştur.

Projede, yalnızca yapılar değil, dokunun bütünselliği içinde tüm yapı adalarının yeşil alanlarının ve boşluklarının korunması önemsenmiştir. Parsel sınırları avlularda peyzaj izleri olarak yorumlanmıştır. Arazideki kot farkları nedeniyle, bu izler yer yer basamaklara, yer yer oturma elemanlarına dönüşmüştür. Büyük ağaçlar barındıran bu yeşil alanlar konut sakinlerinin kullanımında ve tasarrufunda olacaktır.

Süleymaniye'nin geleneksel dokusuyla uyumlu bir şekilde geliştirilmiş ve koruma etiği doğrultusunda tasarlanan çağdaş yapılar, bölgenin kimliğini güçlendirmeyi ve sürdürülebilir bir kentleşmeye katkı sağlamayı hedefleyen bir yaklaşım sunmaktadır.

Sürdürülebilir kentsel yaşantı ve sosyal etkileşim açısından önemli bir potansiyel taşıyan Süleymaniye 509 Ada Numaralı Avan ve Mimari Avan Projesi, bölgenin geçmişi ile geleceği arasında köprü kurarak mimari anlamda bir öncülük sunmayı ve aynı zamanda tarihî ve kültürel mirası modern bir perspektifle harmanlayarak bölgeye değer katmayı amaçlamaktadır. 
Boşluklar ve teraslar sokak siluetinde ritm sağlarken, özgün sokak dokusuna atıfta bulunmaktadır. Ticari fonksiyonlar turizm amaçlı değil, bölge konut yaşantısını besleyecek şekilde, esnaf ve zanaatkarlar için planlanmıştır.

PROJE KÜNYESİ
 

Proje Yeri :   İstanbul Tarihi Yarımada Süleymaniye
Proje ve İnşaat Yılı  : 2023
Proje Türü  : Kamu 
İşveren                                : İstanbul Büyükşehir Belediyesi
MİMARİ                              : DBArchitects
Tasarım                                : Bünyamin Derman
Proje Ekibi  : İsmail Hakkı Tunçay, Tunay Semercioğlu,
Buğra Arslan, Ezel Yıldırım, Tunga Tüdeş,
K. Cansu Söyleyen